Ta książka powstała, by poszerzyć obszar badań i zastosowania terapii analitycznej i objąć nią tych pacjentów, którzy testują granice naszej wiedzy, tym samym zasługując na miano trudnych pacjentów.
[…] Gdy pracujemy z trudnym pacjentem, musimy myśleć o nim nie tylko jako o jednostce, która ma swoją historię i zmaga się z określonymi problemami, ale także widzieć w nim przejaw specyficznej konfiguracji psychopatologicznej, która – jeżeli jej nie zdołamy jej zidentyfikować i unieszkodliwić – zablokuje proces leczenia.
Słowo „psychopatologia” – po której sięgam, by opisać uwarunkowania dolegliwości danego pacjenta – często wydaje się dyskryminujące i uprzedmiotawiające, rzadko więc sięgamy po nie w psychoanalitycznych dyskusjach. Jednak, moim zdaniem, psychopatologia to podstawowy element przenikający proces analityczny i nadający mu strukturę, warunkujący przeniesienie oraz wyznaczający momenty impasu lub przekształcenia. Innymi słowy, istnieje stałe dialektyczne napięcie między psychopatologią oraz dostępnym nam zestawem narzędzi umożliwiającym rozumienie pacjenta i wspieranie zmiany.
Jedna z głównych tez, jaką stawiam w tej książce, sprowadza się do tego, że psychopatologię – niezależnie od jej jakości i od poziomu, na jakim się lokuje – należy traktować jako element zarówno zakłócający, jak i wzbogacający w codziennej pracy terapeutycznej. Jeżeli poświęcimy czas na ponowne przestudiowanie psychopatologii i zwrócimy uwagę na definiujące ją elementy, zdołamy opracować narzędzia do leczenia najtrudniejszych pacjentów.
Spis treści:
Jak rozumiemy określenie „trudni pacjenci”?
Trauma jako źródło patologii
Trauma w pierwotnej relacji
Obrony i konstrukcje psychopatologiczne
Psychiczne wycofanie
Superego trudnych pacjentów
Nieświadome pacjentów neurotycznych, borderline i psychotycznych
Patologie seksualne
Przeniesienie erotyczne – od snu do urojenia
Czy pedofilię można wyleczyć?
Zagadka transseksualizmu
Refleksje na temat źródeł perwersji seksualnych
Perwersyjna fascynacja organizacją destrukcyjną
Uzależnienie od Internetu
Niektóre problemy związane z leczeniem pacjentów borderline
Elementy analitycznej terapii pacjentów psychotycznych
Terapeutyczne podejście do doświadczenia urojeniowego
Problematyczna pozycja przeniesienia w stanach psychotycznych
Trudni pacjenci – wnioski