Jakość i prozdrowotne cechy żywności

Walidacja metod pomiarowych, rozumiana jako proces zapewnienia, że metoda do-stosowana jest do zamierzonego celu [10], jest coraz chętniej przeprowadzana przez la-boratoria zakładowe przemysłu spożywczego. Walidacja metody analitycznej przebiega na kilku etapach i polega na przeprowadze-niu: analizy założeń, analizy stabilności oraz analizy zdolności metody pomiarowej. Po-nadto dla każdej walidowanej metody analitycznej niezbędne jest wyznaczenie jej cech, tj. zakresu i poprawności, selektywności i specyficzności, liniowości, powtarzalności, odtwarzalności, odporności na czynniki zewnętrzne, odporności na zakłócenia. Celem pracy było określenie wybranych parametrów dwóch metod badawczych, sto-sowanych do procentowego oznaczania tłuszczu w mleku surowym, za pomocą Milko-scanu ™ Minor oraz Milko-testera MK III, a następnie porównanie obu metod i ocena ich stopnia przygotowania do zwalidowania. Analiza krytyczności wykazała istnienie dwóch operacji krytycznych dla każdego z urządzeń. Zbiór do badań przyjęty był w sposób prawidłowy. Poprawność metody zo-stała potwierdzona dla wszystkich zbiorów Milkoscanu oraz dla trzech badanych zbiorów Milko-testera. Limit całkowitej zmienności metody został przekroczony w jednym przypadku badań na Milkoscanie. Przyczyną tego mógł być fakt wykonywania pomiarów głównie przez laboranta, który był pracownikiem z krótkim stażem i małym doświadczeniem. Doświad-czenie i staranność prowadzenia analiz przez laboranta determinują w dużym stopniu zmienność systemu pomiarowego. Analiza stabilności wykazała, iż w żadnym zbiorze (zarówno dla Milkoscanu, jak i Milkotestera) proces pomiarowy nie był stabilny. Spowodowane to było faktem, iż su-rowiec pochodził od różnych rolników, gdzie w poszczególnych gospodarstwach sposób żywienia zwierząt może być odmienny. Analiza zdolności dowiodła, iż niemal we wszystkich badanych zbiorach występuje znaczne przesunięcie średniej z pomiarów w stosunku do średniej docelowej. Z wyników uzyskanych dla obu metod nie można jednoznacznie stwierdzić, która metoda jest lepsza, ponieważ na dokładność pomiarów wpływają czynniki zewnętrzne, np. osoba, obsługująca urządzenie i przeprowadzająca badanie, kalibrację, czy też cechy samego sprzętu.